در حال حاضر لوس شدن بچه ها و تربیت نکردن یک کودک لوس به یکی از مهم ترین دغدغه های حوزه تربیت تبدیل شده است. کودکان می‌توانند به دلایل مختلفی لوس شوند که مهم ترین آن ها، رفتارهای غیرقاطعانه والدین با فرزند است. البته منظور ما این نیست که شما باید پدر و یا مادر خشنی باشید اما والدینی که در برابر تمام خواسته های کودک خود، سر تعظیم فرود می‌آورند، دلیل اصلی لوس شدن فرزندانشان هستند. لوس شدن فرزندان، آن‌ها را در آینده به فردی تبدیل می‌کند که دیگر برای حقوق دیگران ارزش قائل نیستند و به قوانین احترام نمی‌گذارند. با فمیلیکو در این مطلب همراه باشید تا با علت لوس شدن کودک، خصوصیات و نحوه برخورد با این فرزندان صحبت کنیم.
کودک لوس کیست؟
معمولا کودکان لوس خصوصیات و ویژگی های مختلفی دارند. این کودکان مدام در حال نق زدن و یا گریه کردن برای رسیدن به خواسته هایشان هستند. دائم از اطرافیان خود توقع داشته و هیچ صبری ندارند. این دسته از کودکان باید تمام خواسته‌هایشان در لحظه محقق شود و در غیر این صورت، سریع سر و صدا راه انداخته و آنان را مجبور به انجام کار مورد نظرشان می‌کنند. حالا به نظر شما چرا کودکان لوس می‌شوند؟!
علت لوس شدن کودکان
محبت و توجه بیش از اندازه
شاید به جرات بگوییم نحوه تربیت و رفتار والدین با کودکان، مهم ترین علت لوس شدن بچه هاست. همه ما می‌دانیم که محبت پدر و مادر به فرزندانشان بی اندازه و بی‌نهایت است، اما این موضوع نباید بر تربیت کودک تاثیر منفی بگذارد. زمانی که شما به خواسته ها و نیازهای فرزندتان بیش از اندازه توجه می‌کنید و یا اصطلاحا همیشه خودتان را به آب و آتش می زنید تا آب در دل کودکتان تکان نخورد، کودک در مسیر لوس شدن قرار می‌گیرد. بنابراین والدین باید در عین محبت و مهربانی به کودکشان، قاطع و استوار باشند. پس فراموش نکنید که توجه بیش از اندازه نرمال، منجر به شکل گیری توقع بیش از اندازه در فرزندتان میشود.
دوران کودکی سخت والدین
معمولا یکی دیگر از رایج ترین دلیل لوس شدن بچه ها، گذشته تلخ والدین است. ممکن است پدر و مادر در دوران کودکی خود کمبودهایی را تجربه کرده باشند و یا دوران سختی را پشت سرگذاشته اند. به همین دلیل نمی‌خواهند فرزندشان کمبودی را در زندگی خود احساس کند.
تک فرزندی کودکان
تحقیقات نشان می‌دهد کودکانی که خواهر و یا برادری ندارند و تک فرزند هستند، بیشتر در معرض لوس شدن قرار می‌گیرند. معمولا والدین تمام توجه‌شان را به تنها فرزندشان معطوف می‌کنند و به بهانه تک بودن، تمام خواسته هایشان را عملی می‌کنند. این فرزندان در زندگی خود هیچ رقیبی نداشته و احساس فرمانروایی می‌کنند. بنابراین در مسیر لوس و ننر شدن قرار می‌گیرند.
آزادی بیش از حد
حد و حدود را برای کودکتان مشخص کنید. آزادی بیش از اندازه به کودکان و نبود هیچ خط قرمزی در برخورد با دیگران، مخصوصا والدین، منجر به تربیت کودک لوس میشود. بنابراین حتما به کودک عزیزتان حد و حدودها را یادآور شوید. اگر کودک هیچ مانعی را جلوی راه خود نبیند، دیگر تحت تابع هیچ قانونی قرار نمی‌گیرد. اما به طور مقابل، تعیین حد و حدود و خط قرمزها به کودک شما می‌آموزد که همه چیز در کنترل و اختیار او نیست.
سایر دلایل لوس شدن بچه ها:
5- جبران عدم حضور فیزیکی والدین در کنار فرزندان خود با تهیه هدایای گران قیمت
6- داشتن دوستان لوس
7- عدم آموزش ادب و رفتار صحیح به کودک
8- تامین تمام نیازهای کودکان برای جلوگیری از گریه، نق نق و یا سر وصدا
9- تامین لحظه ای هرچیزی که کودک طالب آن است
کودک لوس چه ویژگی هایی دارد؟
پرخاشگری
یکی از بارزترین نشانه های بچه لوس، این است که شما مجبور به اطاعت از آن ها هستید. به طور مثال فرض کنید یک روز از سرکار برمی‌گردید و خسته هستید. کودکتان از شما می‌خواهد تا با او بازی کنید و اگر در جواب درخواستش جواب منفی بدهید با پرخاشگری و گریه فرزندتان مواجه می‌شوید. در واقع او به شکلی رفتار می‌کند تا شما را تسلیم خواسته‌ی خود کند.
بی اعتنایی به دستورات
زمانی که شما کودکتان را تهدید کرده اما به حرف خودتان عمل نمی‌کنید، به کودکتان می‌آموزید که این تهدیدهای توخالی، مانع از رسیدن او به خواسته ها و نیازهایش نمی‌شود. پس یکی دیگر از خصوصیات کودکان لوس، بی اعتنایی به تهدیدهای پدر و مادر است. در ادامه با یک مثال منظورمان را روشن تر بیان می‌کنیم. فرض کنید از فرزندتان می‌خواهید که اسباب بازی های خود را از اتاق جمع کند و یا تلویزیون را خاموش کرده و سراغ درس هایش برود در غیر این صورت، اسباب بازی هایش را از او خواهید گرفت. اما بعد از مدتی که گذشت، شما تهدیدتان را عملی نمی‌کنید و در نتیجه به مرور زمان کودکتان، دیگر تهدیدهای شما را جدی نخواهد گرفت.
رشوه می گیرند
تصور کنید کودکتان سرما خورده و می‌خواهید او را به دکتر ببرید یا برایتان مهمان آمده و از فرزندتان درخواست می‌کنید تا اسباب بازی هایش را از وسط اتاق جمع کند. اما کودکتان در برابر خواسته های شما مقاومت کرده و حاضر به انجام خواسته‌ی شما نیست. به همین دلیل مجبور می‌شوید تا به آن ها رشوه بدهید و بگویید در قبال انجام کاری که از آن ها خواستید، یک اسباب بازی جدید برای او می خرید. بنابراین فرزندانی که خواسته های شما را در قبال دریافت رشوه انجام می‌دهند، کودکان لوسی هستند.
بی ادبی و بی احترامی
یکی دیگر از نشانه های کودک لوس، بی ادبی و بی احترامی نسبت به دیگران است. معمولا والدین کودکان لوس از بی‌احترامی و عدم رعایت ادب فرزندشان در جمع احساس شرمندگی می‌کنند. به همین دلیل به تنبیه کودک روی می‌آورند. اما بهتر است بدانید تنبیه بدنی و یا فریاد کشیدن بر سر کودک نه تنها جلوی لوس بودن بچه را نمی‌گیرد بلکه ممکن است باعث لجبازی کودک نیز بشود.
سایر خصوصیات کودکان لوس:
5- بیش از اندازه قدرت تصمیم گیری دارند.
6- معمولا کودک لوس، خودخواه، بی ملاحظه و از خود راضی است.
7- کودک لوس دوست دارد همیشه مورد توجه دیگران قرار بگیرد و همه را موظف به انجام خواسته های خود می‌داند.
8- اهل شکایت کردن زیاد هستند و از تمام آدم های اطرافشان ناراضی‌اند.
9- در بعضی مواقع تنبل و یا شلخته تربیت می‌شوند.
با کودک لوس چگونه برخورد کنیم؟
والدینی قاطع باشید
وقتی از رفتار قاطعانه پدر و مادر در مقابل فرزندان صحبت می کنیم، برخی از والدین فکر می‌کنند جدی و مصمم بودن در مقابل کودک به این معناست که باید پرخاشگر باشیم و یا اگر کودکمان از ما پیروی نکرد، او را مجبور به انجام این کار کنیم. در حالی که منظور ما از قاطع بودن این است که شما باید در خانه برای فرزندانتان قوانین و اصولی داشته باشید و خودتان را به رعایت آن اصول پایبند کنید. پایبند نبودن به اصول و قوانین در منزل باعث شکل گیری شخصیت لوس در کودکان میشود.
بیش از اندازه حمایت نکنید
معمولا بچه لوس و لجباز تحت هر شرایطی از حمایت پدر و مادرش برخوردار است. اگر کودک شما همیشه دیر به مدرسه می‌رسد، بهتر است اجازه بدهید عواقب رفتارش را خودش به عهده بگیرد. متاسفانه در چنین شرایط هایی والدین سریع به کمک و حمایت کودک شتافته و سعی در نجات او دارند. در حالی که این رفتار درست نیست. شما باید تنها در زمان هایی که سلامت کودک در خطر است، به کمک او بروید.
خواسته های کودک را سریعا برطرف نکنید
خرید بیش از اندازه اسباب بازی، هدایای مختلف و خوراکی منجر به لوس شدن کودک میشود. وقتی شما کودکتان را غرق در انواع ابزارهای الکترونیکی و اسباب بازی های مختلف می‌کنید، فرزند خود را از درک درس های مهم زندگی محروم می‌کنید. به طور مثال با رفتارهای افراط گرایانه و حمایت مالی به فرزندتان اجازه نمی‌دهید تا پس انداز برای خرید وسیله ای با ارزش تر را بیاموزد و برای رسیدن به خواسته هایش صبر داشته باشد.
تهدید های توخالی را تمام کنید
وقتی کودک لجباز در حال گریه کردن است و شما برای دهمین بار این‌گونه او را تهدید می‌کنید که ” این آخرین باره که بهت میگم، بس کن! ” و در آخر تسلیم خواسته او می‌شوید، به کودکتان می‌آموزید که شما را نادیده بگیرد. کودکتان دیگر می‌داند که بعد از کلی گریه کردن و نق زدن در نهایت شما را مجبور به انجام خواسته خود می‌کند. در چنین شرایطی روانشناسان توصیه می‌کنند دلیل رفتارهای کودکتان را از او بپرسید که منظورش از این کارها چیست؟!
سایر روش های درمان لوس شدن بچه:
5- اگر سر و صدا و یا گریه خود را متوقف نمی‌کند، مجبورش کنید تا در اتاق تنها بماند و بابت رفتار اشتباهش از شما عذرخواهی کند.
6- برخی از وسایل را تنها زمانی بخرید که برای به دست آوردن هدیه، تلاشی کرده باشد.
7- اگر گریه کودکی به خاطر نیاز است، سریع نیازش را برطرف کنید اما اگر گریه او به خاطر یکدنگی کودک است، به گریه هایش توجهی نکنید.
سخن آخر
تمامی رفتارهایی که از کودکان سر می‌زند، سبک زندگی آنان را در آینده مشخص می‌کند. این رفتارها اکتسابی و آموختنی است، بنابراین کودک لوس حاصل تربیت اشتباه والدین در قبال فرزندانشان هستند. اگر فکر می‌کنید که شما هم کودکی لوس دارید، بهتر است به توصیه های ما در این مطلب توجه کرده و از مشاوره کودک کمک بگیرید. از اینکه با ما همراه بودید، متشکریم.
سوالات متداول
لوس بودن چیست؟
لوس بودن کودک به معنای گریه کردن، لجبازی و یا نق زدن کودک برای احقاق خواسته هایش است.
علت لوس شدن بچه ها چیست؟
مهم ترین علت لوس شدن بچه ها رفتارهای اشتباه والدین و توجه بیش از اندازه نرمال به کودکان است.
آیا می‌توان کودک لوس را اصلاح کرد؟
بله، اگر شما از قوانین و اصول تربیتی پیروی کرده و دست از روش های اشتباه تربیتی بردارید و در روش های جدید تربیتی ثابت قدم بمانید، کودک شما اصلاح میشود.
مشاوره کودک فمیلیکو
در مرکز روانشناسی کودک فمیلیکو در مورد خصوصیات بچه های لوس، نکاتی را بیان کردیم. اگر شما هم نکاتی به ذهنتان می رسد و در این پست از آن صحبت نشده است، بهتر است تا آن را در قسمت نظرات بنویسید تا دیگران هم از آن استفاده کنند و از سوی دیگر در مقاله دیگری به صورت اختصاصی به آن پرداخته شود.